Enerjinin giderek daha da büyük önem taşıdığı günümüzde, enerjinin verimli kullanılması esasına dayanan ISO 50001 Enerji Yönetim Sistemi, her sektörde küçükten büyüğe her türlü işletmeye uygulanabilecek, tek başına olabileceği gibi diğer yönetim sistemleriyle entegre olarak da yürütülebilecek bir Yönetim Sistemidir. Bu Standard bir kuruluş için, bir enerji yönetim sisteminin oluşturulması, uygulanması, sürdürülmesi ve iyileştirilmesi için gerekli şartları belirtir ki, bu kuruluşa enerji performansı, enerji verimliliği, enerji kullanımı ve tüketimi için sistematik bir yaklaşım sağlar. Bu Standard, ölçüm, dokümantasyon ve raporlama dahil, enerji kullanımı ve tüketimi, tasarım ve ekipmanların, sistemlerin, süreçlerin ve enerji performansına etkili personellerin tedariki için şartları belirtir.
Kuruluşların enerji politikalarını belirlemesi, amaç ve hedefleri doğrultusunda oluşturduğu enerji yönetim programları çerçevesinde enerji tüketimini yönetmesi ve enerji yönetim sisteminin performansını değerlendirerek iyileştirmelerin sağlanmasına dayanmaktadır.
Enerji Yönetim Sistemi’nin kuruluşlar için ön görülen faydaları;
• Enerji politikasının resmiyet kazanması
• Enerji tüketiminin sistematik bir yaklaşımla yönetilmesi sayesinde enerji masrafında düşüş
• Çevrenin korunması
• Kaynakların etkin kullanımı
• Sera gazı emisyonunun azaltılması
• Mevzuatlara uyumun sağlanması
Başta Çevre Yönetim Sistemi olmak üzere diğer yönetim sistemleri ile kolayca entegre olabilir.
ISO 50001:2011 Enerji Yönetim Sistemi İçeriği
1 Kapsam
2 Atıf yapılan standartlar
3 Terimler ve tarifler
4 Enerji yönetim sistemi şartları
4.1 Genel şartlar
4.2 Yönetim sorumluluğu
4.2.1 Üst yönetim
4.2.2 Yönetim temsilcisi
4.3 Enerji politikası
4.4 Enerji planlama
4.4.1 Genel
4.4.2 Yasal ve diğer şartlar
4.4.3 Enerji gözden geçirmesi
4.4.4 Enerji temeli / boyutları
4.4.5 Enerji performans göstergeleri
4.4.6 Enerji hedefleri, enerji amaçları ve enerji yönetimi aksiyon planları
4.5 Uygulama ve faaliyetler
4.5.1 Genel
4.5.2 Uzmanlık, eğitim ve bilinç
4.5.3 İletişim
4.5.4 Dokümantasyon
4.5.5 Faaliyetlerin kontrolü
4.5.6 Tasarım
4.5.7 Enerji hizmetlerinin, ürünlerin, ekipmanların ve enerjinin tedariki
4.6 Kontrol
4.6.1 İzleme, ölçme ve analiz
4.6.2 Yasal şartların ve diğer şartların değerlendirilmesi
4.6.3 Enerji yönetim sisteminin iç tetkiki
4.6.4 Uygunsuzluklar, düzeltme, düzeltici, ve önleyici faaliyet
4.6.5 Kayıtların kontrolü
4.7 Yönetimin gözden geçirmesi
4.7.1 Genel
4.7.2 Yönetimin gözden geçirme girdisi
4.7.3 Yönetimin gözden geçirme çıktısı
Bu Standard, Planla – Uygula – Kontrol et – Önlem al – (PUKÖ) olarak bilinen metodolojiye ve enerji yönetiminin kuruluş içi günlük uygulamalarına dayanır.
PUKÖ, kısaca aşağıdaki şekilde ifade edilir:
Planla: Enerji performansının iyileştirmesi için fırsatları sonuç verir ve kuruluşun enerji politikasına uygun biçimde, gereken enerji gözden geçirmesini gerçekleştir ve enerji temeli, enerji performans göstergeleri (EPG), hedefleri, amaçları ve faaliyet planlarını oluştur.
Uygula: Enerji yönetim faaliyet planlarını uygula.
Kontrol et: Enerji politikasına ve hedeflerine uygun enerji performansını belirleyen operasyonların anahtar karakteristiklerini ve süreçlerini tanımla, izleme ve ölçme ve sonuçları raporla.
Önlem al: Enerji performansının ve enerji yönetim sisteminin sürekli iyileştirilmesi için önlem alınması.